De op zonne-energie aangedreven rivierbus van de Amazone

Een school woon-werkverkeer met een verschil

Hoe creëer je openbaar vervoer in de jungle zonder het te vervuilen? De geïsoleerde Achuar-volkeren van Ecuador hebben een ingenieuze oplossing bedacht.

Een paar uur voor zonsopgang komt in Kapawi, een dorp in een uithoek van de Ecuadoraanse Amazone, een groep mannen samen om liters thee te drinken die gemaakt is van de guayusa-plant. Een voor een verdwijnen ze dan in het donker om te kotsen.

Dit ritueel, bekend als guayusada, is ontworpen om te zuiveren en energie te geven en culmineert in het delen van dromen uit de nacht.

Het was tijdens een van deze ceremonies meer dan een halve eeuw geleden dat een droom werd gedeeld van een "kano van vuur".

En deze droom is onlangs gerealiseerd voor de Achuar.

Sinds april 2017 vaart een kano die uitsluitend wordt aangedreven door zonne-energie heen en weer langs de 67 km lange strook van de rivieren Capahuari en Pastaza die de negen geïsoleerde nederzettingen langs hun oevers met elkaar verbinden.

De boot Tapiatpia - genoemd naar een mythische elektrische paling in het gebied - geeft de Amazone zijn eerste openbaar vervoersysteem op zonne-energie.

Achuar-gebied, Ecuador

"De zonnekano is een ideale oplossing voor deze plek omdat er een netwerk van onderling verbonden bevaarbare rivieren is en er een grote behoefte is aan alternatief vervoer", zegt Oliver Utne, een Amerikaanse milieuactivist die sinds 2011 met de gemeenschap samenwerkt.

De gemeenschap was voorheen volledig afhankelijk van benzinekano's, ook wel peque peques genoemd, maar ze zijn duur in het gebruik en slechts in het bezit van een paar families per dorp.

De kano kost passagiers slechts $ 1 (71 pence) per stuk per stop, terwijl peque peques $ 5-10 aan benzine kosten voor dezelfde reis. Benzine kost hier vijf keer meer dan in de hoofdstad Quito omdat er geen wegen zijn en er moet worden ingevlogen.

Zonnetechnicus, Oliver Utne

Natuurlijk is er ook een impact op het milieu - de kano betekent geen vervuiling in een van 's werelds rijkste gebieden van biodiversiteit.

Met een dak van 32 zonnepanelen gemonteerd op een traditioneel kano-ontwerp van 16 x 2 meter (52 x 7 voet) glasvezel, vervoert Tapiaptia 18 passagiers.

Zijn navigator, Hilario Saant, vertelt me ​​hoe de kano levens verandert.

Navigator en gemeentesecretaris, Hilario Saant

“We helpen de gemeenschap als er zieke kinderen zijn. Ze bellen me op de radio en we brengen de kinderen naar het gezondheidscentrum”, zegt hij.

Evenzo gaan er nu meer kinderen naar school omdat het betaalbaarder is, en zijn er ook meer intercommunautaire sportevenementen.

Plots wordt ons gesprek onderbroken door het opgewonden geschreeuw van een van onze medepassagiers als ze een school roze dolfijnen zien. Een ander voordeel van de boot is dat de relatieve rust de dieren niet afschrikt.

De zonnekano vastgebonden in een dorpshaven

Terug op het droge vertelt Julián Ilanes, een leider van de Territory of the Achuar Nationality of Ecuador (NAE), over de ruimere mogelijkheden die de kano biedt.

Talrijke territoriale oorlogen hebben de verbinding tussen de Achuar in Ecuador en hun neven over de grens in Peru verbroken. De heer Ilanes hoopt de handel tussen de twee te herstellen, iets dat tot dusver economisch onmogelijk was vanwege de afstand en de kosten van benzine.

"We kunnen kleding en rubber uit Peru meenemen, en ze hebben groene bananen, kip en pinda's van ons nodig", legt hij uit.

de Achuar
Een Amazone-gemeenschap die de grens tussen Ecuador en Peru overspant, met in totaal ongeveer 19,000 mensen.

Hun cultuur draait om het belang van dromen en visioenen en ze geloven in Arutam - de geest van het regenwoud.

Semi-nomadisch tot de komst van christelijke missionarissen in de jaren 1940, wonen ze nu in kleine dorpjes en onderhouden ze zichzelf door te jagen, vissen en akkerbouw.

Door hun afgelegen locatie hebben ze hun levensstijl kunnen behouden.

En de kano helpt de weerbaarheid van de gemeenschap tegen de aanleg van wegen te versterken.

"Het feit dat er geen wegen zijn, helpt ons om onze cultuur in stand te houden, om de wijsheid te hebben om niet te vergeten wat de Achuar-cultuur werkelijk is", zegt René Canelos, een 27-jarige uit Sharamentsa, een van de dorpen die door de kano worden bediend.

René Canelos, inwoner van het dorp Shamentsa

De komst van wegen in inheemse gemeenschappen in het noorden van Ecuador en in Peru heeft geleid tot ontwikkeling en olie-exploratie, en daarmee tot ontbossing.

De regering van Ecuador heeft betoogd dat wegen de toegang van de Achuar tot gezondheidszorg en onderwijs zullen verbeteren, dus de kano helpt de gemeenschap te bewijzen dat ze het zonder hen kunnen redden.

“De buren die de oliemaatschappijen binnenlieten, zagen niet alleen hoe hun bossen hierdoor werden vernietigd, maar ook hoe het veel interne conflicten veroorzaakte omdat niet iedereen wist hoe hij moest profiteren van het geld dat binnenkwam”, zegt Felipe Borman, een traditionele kano fabrikant.

Borman is met de Achuar gaan werken aan een nieuw prototype van de boot omdat de huidige motor, oorspronkelijk ontworpen in Duitsland, worstelt met het hete, met zand bezaaide water van de Amazone.

De ultieme droom voor meneer Utne en meneer Saant is een heel netwerk van duurzame zonnekano's die over deze oude snelwegen in het Amazonegebied varen.

"We denken echt dat dit een model kan zijn voor de rest van de Amazone, en ook voor andere plaatsen in de wereld waar het moeilijk is om toegang te krijgen tot benzine, waar er geen wegennet is en er ecosystemen zijn die de lokale bevolking probeert te behouden, ’, zegt de heer Utne.

Maar hij zegt dat het belangrijkste element is dat het in de eerste plaats is ontworpen om lokaal te werken.

"Persoonlijk denk ik dat grootschalige oplossingen ons loskoppelen, en ik denk dat we komen waar we zijn juist omdat we niet zijn verbonden."

"Wat we nodig hebben, is om lokale oplossingen te creëren, en als ze werken, repliceren ze dan op andere plaatsen", zegt hij.

Op lokaal niveau is het verschil in ieder geval voelbaar.

“Ik hou van mijn boot… het is een droom die uitkomt voor de Achuar”, zegt de heer Saant trots. "Ik ga het nooit in de steek laten, ik blijf tot mijn dood voor de kano werken."

Deze BBC-serie is tot stand gekomen met financiering van de Skoll Foundation. Verhaal van Laura Plitt
BBC Mundo, Ecuador